Ҳа, от дунёдаги ҳайвонлар орасида энг кўп хусусиятга эга жонивор саналади.

Масалан, от яратгандан ўз ризқини сўраш билан бирга эгасининг ҳам ризқини сўрар экан. Хонадонда от сақлаган инсон баракали ҳаёт кечиради, деган нақлда ҳам катта маъно бор.

От эгасини кўз қарашларидан, ўзини тутишидан тушунади. Эгасининг кайфияти ёмон бўлса, от ҳам ўзини шунга мос тутади.

От бир кеча-кундузда яратгандан 40 та ризқ сўрайди. Шундан 39 таси юрти ва эгасига, 1 таси ўзига. Зеро, машҳур шоиримиз Муҳаммад Юсуф «От қадрини қайдан билсин от минмаган эркаклар?», деб бежизга айтмаган.

Алпомишнингг оти – Бойчибор икки-уч километр олисда кечаётган хатарни сезган ва кишнаб, бу ҳақда Алпомишга билдирган. Амир Темурнинг оти – Лочин эса ҳарбий юришларда хавфли ҳодисаларни сезса, ўз йўналишини ўзгартирган ва шу ҳодисаларни бир неча бор кузатиб билган. Шунинг учун Амир Темур ўз юришларида отнинг йўналишини обдон кузатган ва унинг хосияти ва ҳаракатидан ҳарбий қўшинларни хатарли ҳодисалардан қутқарган.

    Искандар Зулқарнайн отининг номи Буцефал бўлиб, оқ рангли, пешонаси дўнг ва кучли бўлган. У ҳам ўта ақлли ва хислатли бўлиб, Искандарнинг дунёнинг ярмини забт этишида ҳамроҳ ва ўзига хос маслаҳатчи, ғолиблик ёхуд мағлубликни олдиндан сезиб, эгасига билдирувчи от бўлган. Бироқ Искандар Зулқарнайннинг бахтига қарши у Ҳин-дистонга юриш қилганида Буцефал ҳинд фили билан курашган. Айни ўша пайтда бошқа бир фил келиб, отни уриб жароҳатлаган. Оқибатда кўп ўтмай от ўлган.

Ўтмишга назар солсак, ўзбек паҳлавони Жалолиддин Мангубердининг оти «Дул-дул» Чингиз босқинчилари босиб келган пайтда уруш майдонида босқинчилардан ҳимояланиш учун ўз йўналишини тез-тез ўзгартириб югурган. Бир сафар муғул босқинчиларининг минглаб аскарларини қиличдан ўтказган Жалолиддинни асирга олиш учун жуда кўпчилик бўлиб ўраб олишга эришганлар. Шунда «Дул-дул» ўз ҳаракати йўналишини баланд тепаликка буриб, адирга қараб катта тезлик билан чопган. Мўғуллар «Энди Мангубердини шубҳасиз, тириклай тутиб оламиз» деб орқасидан қувганларида «Дул-дул» Амударёнинг қирғоғидаги тепаликка чиқиб, қаттиқ кишнаб Мангубердини огоҳлантиради. Шундан сўнг ўзини сувга отади. Бу ҳодисани кўрган мўғул жангчилари орқага қайтиб кетадилар. Отнинг баҳодирлиги туфайли Мангуберди соғ-омон қолади.

Отнинг хислатлари жуда кўп. Масалан, агар отнинг жилови олиб қўйилса ва у ҳеч нарсадан хавотирланмаса, у турган жойида, яъни тикка туриб ухлаши мумкин. Сувга оқиб кетган одам жасадини от орқали топганлар. От билан боғлиқ яна бир сир шуки, у сув ичган сатилда бошқа ҳайвонларга сув тутиш мумкин эмас. Негаки, от сув ичаётган вақтда оғзини чайқаш имкониятига ҳам эга. Бу эса отга сув берган пақирни сигир ёки қўйлар учун ҳам ишлатиш зарарли микробларнинг тезлик билан ўша ҳайвонга юқишини билдиради.

      Талъат АБДУЛЛОЕВ